KASPROWY WIERCH – opis szlaku przez Myślenickie Turnie + propozycje 15 wycieczek

.

Kasprowy Wierch nie jest honorny, nie przekroczył nawet 2000 metrów, droga nań nie dostarcza szczególnych ekscytacji, a widoki z okolicznych szczytów (choćby z Beskidu, Świnicy czy Małołączniaka) są szersze i po prostu ciekawsze. A jednak góra jest rozpoznawalna w całym kraju i oblegana niczym dyskont przed świętami. Dlaczego? Odpowiedź tkwi w kolejce linowej, która łączy Zakopane z Tatrami i sprawia, że Kasprowy Wierch jest łatwo dostępny dla wszystkich turystów, niezależnie od ich górskiego doświadczenia i kondycji. Zimą górę okupują narciarze, zaś latem szczyt przyciąga turystów, którzy mogą bez wysiłku wyjechać na taras widokowy w ciągu kilkunastu minut.

.

____________

Zapraszam na opis zielonego szlaku przez Myślenickie Turnie oraz propozycje wycieczek w rejonie Kasprowego Wierchu.

.

KASPROWY WIERCH W TATRACH

.

JAK DOSTAĆ SIĘ DO KUŹNIC?

Zarówno zielony szlak, jak i dolna stacja kolejki na Kasprowy Wierch znajdują się w Kuźnicach – dzielnicy Zakopanego, która leży już na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Kuźnice to jeden z najważniejszych węzłów turystycznych w całych Tatrach: szlaki rozchodzą się stąd w kierunku omawianego Kasprowego, Giewontu, Czerwonych Wierchów, Nosala i Kopieńca Wielkiego oraz Hali Gąsienicowej, z której można dalej wyruszyć w rejon Orlej Perci, na Świnicę, Kościelec czy Rusinową Polanę.

• Najwygodniej dotrzeć tu busem z Zakopanego (kilka minut jazdy, bilet kosztuje 3 zł). Busy odjeżdżają z rejonu dworców i przez ulicę Zamoyskiego oraz Rondo Jana Pawła II (gdzie znajduje się Punkt Informacji Turystycznej TPN) docierają do Kuźnic.
• Próba dojazdu autem zawsze kończy się mandatem, gdyż droga od Ronda Jana Pawła II do Kuźnic jest zamknięta dla ruchu samochodowego i dostępna jest wyłącznie dla uprawnionych pojazdów, w tym dla busów turystycznych.
• Auto można zostawić przy Rondzie Jana Pawła II, a dokładnie wzdłuż ulicy Bronisława Czecha. Funkcjonują tu parkometry, a za całodzienny postój zapłacimy ok. 25 zł.
• Szeroki chodnik (jest również ścieżka rowerowa) umożliwia bezpieczne dojście do Kuźnic na własnych nogach – marsz ze wspomnianego ronda zajmie ok. 30 minut.

.

OPIS ZIELONEGO SZLAKU NA KASPROWY WIERCH

.

TRASA: KUŹNICE – MYŚLENICKIE TURNIE – KASPROWY WIERCH

SZLAK: zielony

CZAS: 3 h (średni czas przejścia bez odpoczynków)

DYSTANS: 6,5 km

SUMA PRZEWYŻSZEŃ: 1000 m

TRUDNOŚCI: szlak łatwy; brak sztucznych ułatwień (łańcuchów czy klamer)

.

Początek zielonego szlaku znajduje się w Kuźnicach (1000 m n.p.m.), na lewo od dolnej stacji kolejki na Kasprowy Wierch. Pierwsze kilkadziesiąt metrów prowadzi brukowaną Drogą Brata Alberta, którą wytyczony jest niebieski szlak na Giewont. Po chwili marszu docieramy do kasy TPN oraz rozwidlenia szlaków: w prawo odbija niebieski szlak przez Kalatówki oraz Halę Kondratową na Giewont, my natomiast opuszczamy Drogę Brata Alberta i idziemy dalej prosto za zielonymi oznaczeniami, kierując się na południe.

Pierwszy odcinek naszej trasy to łatwa i szeroka droga utwardzona kamieniami, wiodąca niemalże płasko zalesioną Doliną Bystrej, wzdłuż potoku o tej samej nazwie.

Warto wiedzieć, że ze względu na łatwy dostęp i bliskość Zakopanego teren ten był od dawien dawna mocno eksploatowany. Dolna część Doliny Bystrej jest znacząco zagospodarowana, co objawia się nie tylko sunącymi nad głowami wagonikami kolejki i całą związaną z tym infrastrukturą. Przecież same Kuźnice były najbardziej znanym ośrodkiem hutniczo-górniczym w tej części Europy, a ślady po tej działaności są widoczne po dziś dzień, choćby w postaci dawnych dróg hawiarskich (górniczych), które stały się podwaliną dla niektórych szlaków turystycznych. Po drugiej stronie potoku – przeprowadza nas tamtędy niebieski szlak na Giewont – znajduje się nie tylko Hotel Górski z wybrukowaną doń drogą dojazdową, są też dwa klasztory: Albertynów i Albertynek z Pustelnią Brata Alberta, udostępnioną zwiedzającym. Jeśli więc ktoś szuka spokoju i jak najmniej przetworzonych kadrów, to nie tędy droga.

Wracamy na szlak, który po 30-minutowym marszu odgałęzia się do Doliny Kasprowej (wraz z potokiem o tej samej nazwie) i ciągnie na skraj Polany Kasprowej (ok. 1200 m). Dawniej intensywnie wypasano tu owce oraz bydło, obecnie to teren ścisłej ochrony – po szałasie pasterskim nie ma już śladu, a polana powoli zarasta lasem. W górnej części dawnej Hali Kasprowej znajdowała się sztolnia, w której wydobywano rudę żelaza, a urobek zwożono do Kuźnic.

Dalej szlak zatacza ostry łuk i wyprowadza na Myślenickie Turnie (1354 m), gdzie znajduje się stacja przesiadkowa kolejki na Kasprowy Wierch. Widać stąd Dolinę Kondratową oraz Giewont i Kopę Kondracką. Myślenickie Turnie wyznaczają połowę trasy na szczyt (pod względem dystansu), jednakże przed nami ta bardziej wymagająca część. Ścieżka robi się węższa, a nachylenie znacznie wzrasta – do pokonania mamy nadal 650 metrów przewyższenia!

Zielony szlak wchodzi na grzbiet opadający z Kasprowego Wierchu i licznymi zakosami pnie się coraz wyżej. Wędrówka jest monotonna i nieco się dłuży, lecz wkrótce nadchodzi wyczekiwany ratunek w postaci widoków. Panorama obejmuje górne odgałęzienia Doliny Bystrej, w szczególności: Dolinę Goryczkową oraz Dolinę Kondratową ze schroniskiem na rozległej hali. Świetnie prezentują się południowe zbocza Giewontu oraz grań łącząca Kasprowy Wierch z Czerwonymi Wierchami (którą biegnie czerwony szlak przez Suche Czuby).

Ścieżka powyżej Myślenickich Turni wyłożona jest wygodnymi, kamiennymi stopniami i pozbawiona jest jakichkolwiek trudności. Mowa oczywiście o letnich warunkach, kiedy na trasie nie zalegają płaty śniegu bądź lodowa skorupa.

Charakterystycznym miejscem na szlaku jest Sucha Czuba (1696 m) – wzniesienie w grani Kasprowego Wierchu, które trawersujemy od zachodniej strony. Generalnie szlak trzyma się prawej strony owej grani, chwilami tylko zbliżając się do jej krawędzi i dając w ten sposób możliwość zajrzenia wgłąb Doliny Kasprowej. Uwagę przykuwają wagoniki kolejki, sunące ku północnym i niezwykle urwistym ścianom Kasprowego Wierchu.

Ostatni szlakowy zakos wiedzie w pobliżu górnej stacji kolei krzesełkowej „Goryczkowa” i dociera do Obserwatorium Meteorologicznego na szczycie Kasprowego Wierchu.

Brak technicznych przeszkód, możliwość skorzystania z kolejki plus ciekawe widoki zarówno na Tatry Zachodnie, jak i Wysokie – te aspekty czynią z Kasprowego Wierchu świetny cel wycieczek dla turystów, którzy dopiero zbierają tatrzańskie doświadczenie. Niemniej jednak 3-godzinne podejście w górę wymaga chociaż podstawowego przygotowania kondycyjnego i o tym także należy pamiętać.

.

W zasadzie cały szlak można można podzielić na dwa etapy i podsumować tak:

• pierwszy odcinek od Kuźnic do Myślenickich Turni jest monotonny – to szeroka droga leśna, na której łatwo rozwijać prędkości;
• drugi odcinek od Myślenickich Turni na szczyt Kasprowego Wierchu jest mozolny, aczkolwiek o wiele bardziej atrakcyjny ze względu na widoki – to wąskie, lecz łatwe zakosy, tnące zbocze Kasprowego i wyprowadzające na sam szczyt.

.

PANORAMA Z KASPROWEGO WIERCHU


Kasprowy Wierch (1987 m) jest najliczniej odwiedzanym szczytem w polskich Tatrach. Wznosi się w Głównej Grani Tatr, ponad trzema walnymi dolinami: Bystrej, Suchej Wody Gąsienicowej oraz Cichej. Ze względu na położenie nieopodal granicy pomiędzy Tatrami Zachodnimi a Wysokimi (granicę tę wyznacza Przełęcz Liliowe) oferuje zróżnicowane górskie widoki.

Uwagę przykuwają dwa wyniosłe szczyty: Świnica i Krywań oraz zdobiona licznymi stawami Dolina Gąsienicowa. Pięknie prezentuje się gniazdo Kop Liptowskich ponad rozległą Cichą Doliną, które kwalifikowane są do Tatr Wysokich, jednak wyglądem bardziej przypominają kopulaste szczyty Tatr Zachodnich. Te ostatnie piętrzą się na horyzoncie, a wśród nich najwyższa jest Bystra.

.

KASPROWY WIERCH KOLEJKĄ

Decyzja o powstaniu kolejki na Kasprowy Wierch zapadła po naprawdę burzliwych dyskusjach i konsultacjach społecznych. Budowa ruszyła w 1935 roku i trwała zaledwie kilka miesięcy! Historia oplatająca całą te maszynerię i osoby z nią związane jest nader ciekawa, a jej ślady odnajdziemy w wielu publikacjach, choćby w felietonach zakopiańskich Rafała Malczewskiego (zebrane w książkach: „Od cepra do wariata”, „Pępek świata”), felietonach Wojciecha Mroza pt. „Zakopane, Miasto Cudów”, czy w książce „Kruca Fuks. Alfabet Góralski” Bartłomieja Kurasia i Pawła Smoleńskiego.

Kolejka już blisko 90 lat ściąga nie tylko narciarzy, ale też rzesze zwykłych turystów, chcących pospacerować po tarasie widokowym na szczycie góry.

• Gigantyczne kolejki do kolejki nie odstraszają turystów, którzy potrafią stać w ogonku dłużej, niż zajmuje wejście na szczyt piechotą. Nie odstraszają ich też wysokie ceny za bilet, które obecnie plasują się na poziomie 75 zł za jazdę w jedną stronę. By nie tracić czasu, warto zakupić bilet wcześniej przez stronę PKL bądź w biletomatach, zlokalizowanych w centrum Zakopanego – taki bilet jest droższy (99 zł), ale wystawiony na konkretną godzinę.
• 
Największym plusem kolejki jest oszczędność czasu i sił (o ile nie utkniemy w kolejce do kasy), co przydaje się podczas forsownych i długich wycieczek. No i widoki roztaczające się z wagonika są nieco inne niż ze szlaku, obejmują otchłań Doliny Kasprowej oraz przede wszystkim zaskakująco strome północne ściany Kasprowego.
• Kolejka na Kasprowy kursuje przez cały rok, także w niedziele i święta. Tylko raz w roku kolejka jest nieczynna z powodu prac konserwatorskich, które trwają około tygodnia. Prace te zazwyczaj wypadają w maju bądź czerwcu.
• W razie bardzo silnego wiatru kolejka nie będzie kursować.
• Godziny kursowania kolejki zależą od miesiąca, aktualny rozkład jazdy znajduje się na stronie pkl.pl. Kolejka kursuje najdłużej w lipcu oraz sierpniu: od 7:00 do 21:00, co pozwala na obserwowanie zachodu słońca z tarasu widokowego.
• W sezonie letnim wagonik kursuje co 10 minut, w przypadku mniejszej ilości chętnych bądź gorszych warunków atmosferycznych – co pół godziny.
• Sprzedaż biletów powrotnych kończy się zawsze na 2 godziny przed ostatnim kursem kolejki.


.

SZLAKI Z KASPROWEGO WIERCHU

Jesteśmy na Kasprowym Wierchu i co dalej? Przez szczyt przebiega czerwony szlak, wiodący Główną Granią Tatr, a na stronę Doliny Gąsienicowej obniża się żółto znakowana ścieżka.

W związku z tym możemy iść na:

.

• HALĘ GĄSIENICOWĄ – Z górnej stacji kolejki odchodzi żółty szlak przez Suchą Przełęcz na malowniczą Halę Gąsienicową. Na całej długości jest to wygodny i łatwy chodnik o łagodnym nachyleniu, w dużej mierze zbudowany z kamiennych stopni. To świetna i niezwykle widokowa opcja zejścia z Kasprowego Wierchu z powrotem do Kuźnic. Zobacz jak prezentuje się szlak z Hali Gąsienicowej na Kasprowy Wierch i Beskid w zimowych warunkach. Przyda się również opis dwóch szlaków wiodących z Hali Gąsienicowej do Kuźnic.

.

• BESKID I LILIOWE – Większość ludzi wyjeżdżających na szczyt kolejką wybiera się na krótką wycieczkę widokowym grzbietem na dwutysięczny Beskid (2012 m) lub nieco dalej na Liliowe (1952 m) – na przełęcz, która stanowi granicę pomiędzy Tatrami Zachodnimi a Wysokimi. Taki spacer pozbawiony jest trudności i zajmie 30-40 minut. Zobacz szczegółowy opis czerwonego szlaku na Beskid i Liliowe, wraz z podpisanymi panoramami i propozycjami wycieczek. Kto nie ma ochoty na dłuższą wycieczkę, może z Przełęczy Liliowe (łatwym szlakiem zielonym) lub z położonej dalej w grani Przełęczy Świnickiej (bardziej wymagającym czarnym szlakiem) zejść do schroniska Murowaniec na Hali Gąsienicowej – szczegóły w załączonym wyżej linku.

.

• ŚWINICĘ – W najbliższej okolicy Świnica jest najwyższym szczytem i przykuwa uwagę wszystkich turystów. Czerwony szlak prowadzi przez Beskid, Liliowe oraz Świnicką Przełęcz na szczyt. Łatwy początek zachęca do dalszej wspinaczki, jednakże trudności pojawiają się tuż powyżej Świnickiej Przełęczy i towarzyszyć nam będą aż do wierzchołka. Szlak jest przepaścisty, a w najtrudniejszych miejscach zamontowano ciągi łańcuchów. Do nie dawna można było zejść ze Świnicy na Zawrat, by kontynuować wędrówkę Orlą Percią, jednak z powodu obrywu szlaku ta opcja nie jest obecnie dostępna. Załączam opis szlaku z Kasprowego Wierchu na Świnicę, gdzie znajdziesz liczne zdjęcia trudności oraz podpisane panoramy.

.

• SUCHE CZUBY I DALEJ NA CZERWONE WIERCHY – Czerwony szlak jest jednym z najpiękniejszych w Tatrach, gwarantujący długą wędrówkę grzbietem z szerokimi panoramami na Tatry. Na odcinku od Kasprowego do Przełęczy pod Kopą Kondracką występują niewielkie trudności skalne oraz miejsca eksponowane, natomiast wędrówka grzbietem Czerwonych Wierchów pozbawiona jest trudności technicznych. Generalnie to stosunkowo łatwa trasa, jednakże długa i wymagająca pewnej kondycji. Zobacz opis szlaku przez Suche Czuby wraz z propozycjami wycieczek w tym rejonie oraz opis szlaku na Czerwone Wierchy wraz z opisem szlaków dojściowych na grzbiet.

.

• SUCHE CZUBY I DALEJ NA GIEWONT – Po świetnej wędrówce granią przez Suche Czuby (niewielkie trudności skalne oraz miejsca eksponowane) wdrapujemy się na Kopę Kondracką (najniższy szczyt w masywie Czerwonych Wierchów), z której schodzimy na Przełęcz Kondracką, a następnie kierujemy się na Giewont niebieskim szlakiem. Trzeba zdawać sobie sprawę, iż kopuła szczytowa Giewontu to miejsce skaliste, wyłożone ciągami łańcuchów i problematyczne dla niewprawionych turystów, których tu cała masa. Sam szczyt jest silnie eksponowany i niezwykle niebezpieczny podczas burzy. Generalnie, trasę można uznać jako średnio-trudną. Link do opisu szlaku na Suche Czuby znajduje się „piętro wyżej”, tutaj załączę artykuł Szlaki na Giewont, opisujący trudności skalne oraz możliwe warianty zejścia z Giewontu. Zajrzyj też do relacji z jesiennej wycieczki z Kasprowego na Giewont..

Uwaga! Na Suchej Przełęczy pod Kasprowym Wierchem odnajdziemy jeszcze jeden szlak – żółty, który sprowadza do Doliny Cichej na Słowacji. Należy pamiętać, że od 1 listopada do 15 czerwca w słowackiej części Tatr szlaki, z wyjątkiem tych prowadzących do schronisk, są zamykane. Wtedy przekraczanie granicy jest zakazane. 

.

.

15 PROPOZYCJI WYCIECZEK NA KASPROWY WIERCH

Kasprowy Wierch może być jedynym celem wycieczki bądź miejscem, na którym dopiero rozpocznie się właściwy etap wędrówki. W tym rejonie, na granicy Tatr Zachodnich oraz Wysokich, można zaplanować kilka bardzo interesujących wycieczek o różnym stopniu trudności.

.

1. NA KASPROWY Z HALI GĄSIENICOWEJ

• Trasa: Kuźnice – Hala Gąsienicowa – Sucha Przełęcz – Kasprowy Wierch – Myślenickie Turnie – Kuźnice
• Start i meta w Kuźnicach: dojazd busem z Zakopanego (3 zł), dojście z centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: żółty, niebieski, żółty, zielony
• Czas: 6 h 15 min
• Dystans: 14 km
• Suma podejść: 1100 m
• Suma zejść: 1100 m
• Mapa

To zdecydowanie najkrótsza i najmniej wymagająca pętla na Kasprowy Wierch. Bez trudności, za to pięknymi widokami na otoczenie Doliny Gąsienicowej. Korzystając z kolejki można zaoszczędzić aż 3 godziny marszu. W razie pogorszenia pogody mamy dwa miejsca, w których możemy się schronić: schronisko Murowaniec na Hali Gąsienicowej oraz stacja kolejki na Kasprowym.

.

2. WOKÓŁ DOLINY KONDRATOWEJ

• Trasa: Kuźnice – Kasprowy Wierch – Suche Czuby – Przełęcz pod Kopą Kondracką – Schronisko na Hali Kondratowej – Kalatówki – Kuźnice
• Start i meta w Kuźnicach: dojazd busem z Zakopanego (3 zł), dojście z centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: zielony, czerwony, zielony, niebieski
• Czas: 7 h 15 min
• Dystans: 16 km
• Suma podejść: 1200 m
• Suma zejść: 1200 m
• Mapa

Wycieczka łączy Kasprowy Wierch z ciekawym przejściem graniowym przez Suche Czuby. Wjeżdżając na Kasprowy kolejką można zaoszczędzić aż 3 godziny marszu w górę. Najtrudniejszym odcinkiem jest trawers Suchych Czub, który jednak nie powinien przysporzyć większych problemów nawet początkującym Tatromaniakom. Na trasie wycieczki znajduje się Polana Kalatówki, znana ze świetnego widoku na Kasprowy, Myślenickie Turnie oraz linię kolejki. W razie pogorszenia pogody mamy aż 3 miejsca, w których możemy się schronić: stacja kolejki na Kasprowym, Schronisko na Hali Kondratowej oraz Hotel Górski na Kalatówkach.

.

3. WOKÓŁ DOLINY KONDRATOWEJ: Z KASPROWEGO NA GIEWONT

• Trasa: Kuźnice – Kasprowy Wierch – Suche Czuby – Przełęcz pod Kopą Kondracką – Kopa Kondracka – Kondracka Przełęcz – Giewont – Kondracka Przełęcz – Schronisko na Hali Kondratowej – Kalatówki – Kuźnice
• Start i meta w Kuźnicach: dojazd busem z Zakopanego (3 zł); dojście z centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: zielony, czerwony, żółty, niebieski
• Czas: 9 h
• Dystans: 18,5 km
• Suma podejść: 1550 m
• Suma zejść: 1550 m
• Mapa

Niniejsza pętelka z Kuźnic jest rozbudowaną wersją drugiej wycieczki. Ta wzbogacona jest o dwa szczyty: dwutysięczną Kopę Kondracką oraz Giewont. Na Kopę Kondracką wchodzimy szerokim zboczem bez trudności, natomiast wspinaczka na Śpiącego Rycerza wymaga już wzmożonej czujności, gdyż prowadzi skalnym terenem z dużą liczbą sztucznych ułatwień. W razie pogorszenia pogody możemy schronić się na stacji kolejki na Kasprowym, w schronisku na Hali Kondratowej lub w Hotelu Górskim na Kalatówkach. Korzystając z kolejki na Kasprowy zaoszczędzimy 3 godziny marszu.

.

4. WOKÓŁ DOLINY KONDRATOWEJ: Z KASPROWEGO NA GIEWONT + REGLE

• Trasa: Kuźnice – Kasprowy Wierch – Suche Czuby – Kopa Kondracka – Giewont – Przełęcz w Grzybowcu – Polana Strążyska – Sarnia Skała – Kalatówki – Kuźnice
• Start i meta w Kuźnicach: dojazd busem z Zakopanego (3 zł), dojście z centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: niebieski, czarny, czerwony, niebieski, żółty, czerwony, zielony
• Czas: 11 h
• Dystans: 22,5 km
• Suma podejść: 2100 m
• Suma zejść: 2100 m
• Mapa

Włączenie do marszruty partii reglowych sprawia, że otrzymujemy nie tylko oryginalną i atrakcyjną widokowo wycieczkę, ale też najbardziej wymagającą ze wszystkich przedstawionych. Mamy tu bowiem sumę przewyższeń przekraczającą 2 km, co wymaga pewnej kondycji. Skorzystanie z kasprowej kolejki znacznie skróci i ułatwi trasę, wszak gondola pokonuje aż 1000 metrów w pionie!

Bez względu na to, czy wejdziemy czy wjedziemy na Kasprowy, dalej czeka nas najprzyjemniejsza część trasy, czyli wędrówka czerwonym szlakim przez Suche Czuby aż na Kopę Kondracką, z której kierujemy się na spotkanie ze Śpiącym Rycerzem. Z Giewontu schodzimy czerwonym szlakiem na Polanę Strążyską (stąd można w 10 minut podejść do wodospadu Siklawica), by czarno znakowaną Ścieżką nad Reglami zdobyć Sarnią Skałę, reglowy szczyt znany z kapitalnej panoramy na Giewont. Czarny szlak doprowadzi nas na Polanę Kalatówki, z których znakomicie prezentuje się Kasprowy Wierch wraz z linią kolejki. Zejście stąd do Kuźnic to już formalność.

.

5. Z GIEWONTU PRZEZ KASPROWY WIERCH NA HALĘ GĄSIENICOWĄ

• Trasa: Zakopane – Dolina Strążyska – Przełęcz w Grzybowcu – Giewont – Kondracka Przełęcz – Kopa Kondracka – Suche Czuby – Kasprowy Wierch – Sucha Przełęcz – Hala Gąsienicowa – Kuźnice
• Start u wylotu Doliny Strążyskiej: spacer z centrum Zakopanego zajmie ok. 30 min; można też dojechać busem (3-5 zł); parking dla zmotoryzowanych (15-20 zł)
• Meta w Kuźnicach: dojazd busem do Zakopanego (3 zł); dojście do centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: czerwony, niebieski, żółty, czerwony, żółty, niebieski
• Czas: 10 h
• Dystans: 19 km
• Suma podejść: 1720 m
• Suma zejść: 1600 m
• Mapa 

Ze względu na długość całej trasy oraz umiarkowane trudności wycieczkę można polecić średnio-zaawansowanym turystom. Na początek zdobywamy Giewont (łańcuchy w kopule szczytowej) bogatym w oryginalne widoki czerwonym szlakiem. Następnie wchodzimy na Kopę Kondracką i szlakiem graniowym przez Suche Czuby (progi skalne + miejsca eksponowane) docieramy do Kasprowego Wierchu. Przy górnej stacji kolejki zaczyna się szlak żółty, który prze Suchą Przełęcz sprowadza do schroniska Murowaniec na malowniczej Hali Gąsienicowej. Do Kuźnic wracamy niebieskim szlakiem przez Boczań bądź żółtym przez Jaworzynkę.

.

6. Z KASPROWEGO WIERCHU NA LILIOWE

• Trasa: Kuźnice – Myślenickie Turnie – Kasprowy Wierch – Sucha Przełęcz – Beskid – Liliowe – Hala Gąsienicowa – Kuźnice
• Start i meta w Kuźnicach: dojazd busem do Zakopanego (3 zł); dojście do centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: zielony, czerwony, zielony, żółty, niebieski, żółty
• Czas: 6 h 45 min
• Dystans: 15 km
• Suma podejść: 1150 m
• Suma zejść: 1150 m
• Mapa 

Niedługa i łatwa wycieczka z widokami na otoczenie Doliny Gąsienicowej. Zdobywamy Kasprowy zielonym szlakiem, kierujemy się na widokowy Beskid oraz Liliowe, po czym schodzimy do schroniska Murowaniec. Do Kuźnic wracamy żółtym szlakiem przez Jaworzynkę bądź niebieskim przez Boczań. Wycieczkę możemy skrócić aż o 3 godziny, korzystając z kolejki na Kasprowy Wierch.

.

7. Z KASPROWEGO WIERCHU NA LILIOWE + NOSAL

• Trasa: Kuźnice – Myślenickie Turnie – Kasprowy Wierch – Sucha Przełęcz – Beskid – Liliowe – Hala Gąsienicowa – Nosalowa Przełęcz – Nosal – Kuźnicka Polana
• Start w Kuźnicach: dojazd busem do Zakopanego (3 zł); dojście do centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Meta na Kuźnickiej Polanie: spacer do centrum Zakopanego zajmie ok. 30 min
• Szlaki: zielony, czerwony, zielony, niebieski, zielony
• Czas: 7 h 30 min
• Dystans: 16,5 km
• Suma podejść: 1300 m
• Suma zejść: 1350 m
• Mapa 

Poprzednia propozycja wydłużona o szczyt Nosal. A zatem, zdobywamy Kasprowy zielonym szlakiem, kierujemy się na widokowy Beskid oraz Liliowe, po czym schodzimy do schroniska Murowaniec. Następnie obieramy niebieskie oznaczenia, czyli szlak przez Boczań. Nie schodzimy jednak do Kuźnic, lecz odbijamy ku Nosalowej Przełęczy, by po półgodzinnym podejściu osiągnąć Nosal. Zielony szlak sprowadza nas ze szczytu na Kuźnicką Polanę, oddaloną od ronda Jana Pawła II w Zakopanem o 1 km. Cała trasa jest łatwa, ale szczególną ostrożność należy zachować na Nosalu – szczyt jest silnie eksponowany.

.

8. Z GĘSIEJ SZYI NA KASPROWY WIERCH

• Trasa: Wierch Poroniec – Rusinowa Polana – Gęsia Szyja – Rówień Waksmundzka – Murowaniec – Liliowe – Beskid – Kasprowy Wierch – Kuźnice
• Start w Wierch Porońcu: dojazd busem z Zakopanego (9 zł); kierunek Palenica Białczańska, czyli Morskie Oko; dla zmotoryzowanych parking (25 zł)
• Meta w Kuźnicach: dojazd busem do Zakopanego (3 zł); dojście do centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: zielony, żółty, zielony, czerwony, zielony
• Czas: 8 h 50 min
• Dystans: 21 km
• Suma podejść: 1350 m
• Suma zejść: 1420 m
• Mapa

Rzadkie, choć niezwykle oryginalne połączenie szlaków. Zaczynamy w Wierch Porońcu, do którego dojedziemy busem z Zakopanego. Szeroki i niemal płaski chodnik doprowadza nas na Rusinową Polanę – jedno z najpiękniejszych miejsc widokowych w Tatrach. Potem następuje mozolne, ale łatwe podejście na Gęsią Szyję, z której roztacza się ciekawa panorama na Tatry Wysokie. Mało kto zapuszcza się dalej zielonym szlakiem – wąska ścieżka prowadzi przez lasy w pobliżu niedźwiedziej ostoi, a wędrówkę utrudniają wystające korzenie oraz powalone drzewa. Możemy urozmaicić sobie drogę, korzystając z krótkiego, czarnego szlaku łącznikowego – ten w przeciągu 30 minut doprowadzi nas do Doliny Pańszczycy, skąd zejdziemy do Murowańca żółtym szlakiem. Z Hali Gąsienicowej wspinamy się na Liliowe i granią na Kasprowy Wierch. Jeśli braknie sił na dalszą wędrówkę, można skrócić sobie trasę korzystając z kolejki do Kuźnic.

.

9. ZE ŚWINICKIEJ PRZEŁĘCZY NA KASPROWY

• Trasa: Kuźnice – Hala Gąsienicowa – Przełęcz Świnicka – Liliowe – Beskid – Sucha Przełęcz – Kasprowy Wierch – Myślenickie Turnie – Kuźnice
• Start i meta w Kuźnicach: dojazd busem do Zakopanego (3 zł); dojście do centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: niebieski, czarny, czerwony, zielony
• Czas: 7 h 20 min
• Dystans: 17 km
• Suma podejść: 1300 m
• Suma zejść: 1300 m
• Mapa

Pętla z Kuźnic pozwala na przejście fragmentu Głównej Grani Tatr od Świnickiej Przełęczy na Kasprowy Wierch. Polecam przejście trasy w opisywanym kierunku, wtedy podchodzimy trudniejszym szlakiem (czarnym na Świnicką Przełęcz), natomiast schodzimy łatwą ścieżką przez Myślenickie Turnie. Znacznie skrócimy trasę korzystając z kolejki na Kasprowym Wierchu.

Alternatywną drogą zejściową może być żółty szlak z Suchej Przełęczy na Halę Gąsienicową, jednakże taki wybór sprawi, że wycieczka będzie bardziej monotonna pod względem widokowym, bowiem skupi się tylko na otoczeniu Doliny Gąsienicowej.

.

10. Z ZIELONEJ DOLINY GĄSIENICOWEJ DO DOLINY KONDRATOWEJ

• Trasa: Kuźnice – Hala Gąsienicowa – Przełęcz Świnicka – Liliowe – Beskid – Kasprowy Wierch – Suche Czuby – Przełęcz pod Kopą Kondracką – Schronisko na Hali Kondratowej – Kalatówki – Kuźnice
• Start i meta w Kuźnicach: dojazd busem do Zakopanego (3 zł); dojście do centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: żółty, niebieski, czarny, czerwony, zielony, niebieski
• Czas: 9 h
• Dystans: 20 km
• Suma podejść: 1500 m
• Suma zejść: 1500 m
• Mapa 

Piękna widokowo wycieczka dla średnio-zaawansowanych piechurów. Niewielkie trudności występują na czarnym szlaku pod Świnicką Przełęczą oraz na czerwonym szlaku przez Suche Czuby. Ze względu na eksponowane miejsca należy zachować szczególną ostrożność, zwłaszcza podczas gorszych warunków. Trasa ta daje nam sposobność do poznania urokliwej Zielonej Doliny Gąsienicowej oraz odbycia długiej wędrówki widokowym grzbietem aż na Przełęcz pod Kopą Kondracką. Następnie bez trudności obniżamy się licznymi zakosami na dno Doliny Kondratowej i dalej do Kuźnic. Po drodze mijamy dwa schroniska (Murowaniec, na Hali Kondratowej) oraz Hotel Górski na Kalatówkach.

.

11. Z CZERWONYCH WIERCHÓW PRZEZ SUCHE CZUBY NA KASPROWY

• Trasa: Kiry – Dolina Kościeliska – Schronisko na Hali Ornak – Dolina Tomanowa – Ciemniak – Krzesanica – Małołączniak – Kopa Kondracka – Suche Czuby – Kasprowy Wierch – Kuźnice
• Start w Kirach: dojazd busem z Zakopanego (5 zł); na upartego można też dojść Ścieżką pod Reglami z centrum Zakopanego w ok. 2 h 30 min; parking dla zmotoryzowanych (25 zł)
• Meta w Kuźnicach: dojazd busem do Zakopanego (3 zł); dojście do centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: zielony, czerwony, zielony
• Czas: 10 h 15 min
• Dystans: 25 km
• Suma podejść: 1900 m
• Suma zejść: 1800 m
• Mapa

Długa trasa, wymagająca wczesnej pobudki. Zaczynamy od przejścia całej Doliny Kościeliskiej, która o poranku jest niemal pusta, więc z łatwością prezentuje cały swój urok. Przy schronisku obieramy zielony szlak na Ciemniak przez Dolinę Tomanową, po czym zdobywamy pozostałe szczyty w masywie Czerwonych Wierchów. Następnie, wciąż trzymając się blisko grani, przechodzimy przez Suche Czuby na Kasprowy Wierch. Do Kuźnic schodzimy szlakiem przez Myślenickie Turnie. Trasę można znacznie skrócić, korzystając z kolejki PKL. Niewielkie trudności napotkamy trawersując Suche Czuby, poza tym wycieczka jest bezproblemowa i niezwykle atrakcyjna widokowo.

.

12. GRANIĄ TATR ZACHODNICH

• Trasa: Kiry – Ciemniak – Krzesanica – Małołączniak – Kopa Kondracka – Suche Czuby – Kasprowy Wierch – Beskid – Liliowe – Hala Gąsienicowa – Kuźnice
• Start w Kirach: dojazd busem z Zakopanego (5 zł); na upartego można też dojść Ścieżką pod Reglami z centrum Zakopanego w ok. 2 h 30 min; parking dla zmotoryzowanych (25 zł)
• Meta w Kuźnicach: dojazd busem do Zakopanego (3 zł); dojście do centrum Zakopanego zajmie ok. 45 mi.
• Szlaki: zielony, czerwony, zielony, żółty, niebieski, żółty
• Czas: 11 h
• Dystans: 21,5 km
• Suma podejść: 1850 m
• Suma zejść: 1750 m
• Mapa 

Długa, pełna wyśmienitych kadrów wędrówka czerwonym szlakiem od Ciemniaka aż na Przełęcz Liliowe, która oddziela Tatry Zachodnie od Wysokich. Wycieczka ta łączy Czerwone Wierchy, Suche Czuby, Kasprowy Wierch oraz Beskid, dając nam sposobność długiego obcowania z Główną Granią Tatr Zachodnich.

Na Przełęczy Liliowe opuszczamy grzbiet i schodzimy licznymi zakosami (bez trudności) na Halą Gąsienicową, a dalej do Kuźnic przez Jaworzynkę. Ze względu na spory dystans całej trasy, proponuję wejść na Ciemniak czerwonym szlakiem przez Adamicę, który jest nieco krótszy od zielonego przez Dolinę Tomanową.

.

13. Z MAŁOŁĄCZNIAKA NA KASPROWY WIERCH

• Trasa: Gronik – Przysłop Miętusi – Małołączniak – Kopa Kondracka – Suche Czuby – Kasprowy Wierch – Myślenickie Turnie – Kuźnice
• Start w Groniku: dojazd busem z Zakopanego kosztuje 4 zł; dojście z Zakopanego Ścieżką pod Reglami zajmie ok. 1 h 30 min; parking dla zmotoryzowanych (25 zł)
• Meta w Kuźnicach: dojazd busem do Zakopanego (3 zł); dojście do centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: niebieski, czerwony, zielony
• Czas: 8 h 50 min
• Dystans: 18 km
• Suma podejść: 1650 m
• Suma zejść: 1560 m
• Mapa

Na grań Czerwonych Wierchów wydostajemy się niebieskim szlakiem przez Przysłop Miętusi i Kobylarzowy Żleb, który pokonujemy za pomocą łańcuchów. Z Małołączniaka kierujemy się na Kopę Kondracką i kontynuujemy wędrówkę granią przez Suche Czuby (niewielkie trudności skalne) na Kasprowy Wierch. Do Kuźnic schodzimy zielonym szlakiem przez Myślenickie Turnie, jest też oczywiście możliwość zejścia na Halę Gąsienicową żółtym szlakiem z Suchej Przełęczy, zielonym z Liliowego bądź czarnym ze Świnickiej Przełęczy.

.

14. Z KASPROWEGO WIERCHU NA ŚWINICĘ

• Trasa: Kuźnice – Myślenickie Turnie – Kasprowy Wierch – Sucha Przełęcz – Beskid – Liliowe – Przełęcz Świnicka – Świnica – Przełęcz Świnicka – Hala Gąsienicowa – Kuźnice
• Start i meta w Kuźnicach: dojazd busem do Zakopanego (3 zł); dojście do centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: zielony, czerwony, czarny, niebieski
• Czas: 9 h 30 min
• Dystans: 18,5 km
• Suma podejść: 1650 m
• Suma zejść: 1650 m
• Mapa 

Świnica dominuje w tej części Tatr i dla wielu stanowi najciekawszy cel. Trudności w podejściu na szczyt są już znaczne, a niemal cała trasa powyżej Świnickiej Przełęczy zaopatrzona jest w ciągi łańcuchów. Jako że odcinek pomiędzy Świnicą a Zawratem jest zamknięty z powodu obrywu, to ze Świnicy jesteśmy zmuszeni wracać tą samą drogą, tj. na Świnicką Przełęcz. Szczegółowy ops szlaku, zdjęcia trudności i opracowane panoramy znajdziesz we wpisie Świnica z Kasprowego Wierchu.

.

15. Z KOŚCIELCA NA KASPROWY WIERCH

• Trasa: Kuźnice – Hala Gąsienicowa – Czarny Staw Gąsienicowy – Przełęcz Karb – Kościelec – Przełęcz Karb – Świnicka Przełęcz – Liliowe – Beskid – Kasprowy Wierch – Kuźnice
• Start i meta w Kuźnicach: dojazd busem do Zakopanego (3 zł); dojście do centrum Zakopanego zajmie ok. 45 min
• Szlaki: żółty, niebieski, czarny, niebieski, czarny, czerwony, zielony
• Czas: 9 h 15 min
• Dystans: 19,5 km
• Suma podejść: 1820 m
• Suma zejść: 1820 m
• Mapa 

Absolutnie genialna trasa przeprowadzająca nas przez dwie odnogi Doliny Gąsienicowej, rozdzielone Granią Kościelców: Czarną i Zieloną. Z Murowańca kierujemy się na piękny i popularny Czarny Staw Gąsienicowy, skąd ostre podejście wyprowadza na grań Małego Kościelca, a po chwili na Przełęcz Karb. Teraz czekają nas zakosy ścianą Kościelca aż na sam szczyt. Po drodze umiarkowane skalne trudności i liczne ekspozycje, brak natomiast jakichkolwiek ułatwień w postaci łańcuchów czy klamer. Opis szlaku na Kościelec w linku. Z wierzchołka wracamy na Karb tą samą drogą, pod czym łagodnym chodnikiem obniżamy się do Zielonej Doliny Gąsienicowej oraz krzyżówki z czarnym szlakiem na Świnicką Przełęcz, na którą oczywiście maszerujemy. Teraz wędrować będziemy łatwą graniówką przez Liliowe i Beskid na Kasprowy Wierch. Do Kuźnic wracamy zielonym szlakiem bądź zjeżdżamy kolejką gondolową.


Jeśli boimy się próby na Kościelcu, możemy z łatwością ominąć ten punkt programu i po prostu z Przełęczy Karb od razu zejść do Zielonej Doliny Gąsienicowej. W ten sposób skrócimy całą wycieczkę o niemal półtorej godziny, oszczędzimy sobie pokonywania 300 metrów w pionie i generalnie ułatwimy całą zabawę. I choć na trasie nie będzie trudności technicznych, to trzeba pamiętać, że nie zabraknie miejsc eksponowanych – w rejonie Przełęczy Karb oraz pod Świnicką Przełęczą. Taka okrojona wersja nadal będzie niesamowicie atrakcyjna i widokowa, aczkolwiek dostępna dla większej ilości piechurów.

.

CIEKAWOSTKI O KASPROWYM WIERCHU

.

• Nazwa Kasprowego Wierchu najpewniej pochodzi od Kaspra – imienia bądź przydomka dawnego właściciela Doliny Kasprowej, która służyła niegdyś góralom jako teren pasterski.
• W pobliżu Polany Kasprowej znajduje się Niżnia Jaskinia Kasprowa, udostępniona dla speleologów. Jaskinia odwadnia Dolinę Gąsienicową, czyli ma podziemną łączność ze zlewnią Doliny Gąsienicowej. Góralska legenda głosi, że w jaskini istnieje tajemnicze, podziemne jezioro po którym pływa złota kaczka znosząca diamentowe jaja. Kaczki po dziś dzień nie odnaleziono, no chyba że szczęśliwy znalazca nie pochwalił się łupem.
• Wysokogórskie Obserwatorium Meteorologiczne na Kasprowym Wierchu to najwyżej położony budynek w Polsce. Nieustannie pali się tam światło, dzięki czemu szczyt jest doskonale widoczny choćby z Zakopanego.
• Na szczycie Kasprowego Wierchu znajduje się dzwonnica, która dawniej służyła do sygnalizacji podczas mgły czy dużego zachmurzenia. Taka „latarnia górska” dla zbłąkanych turystów.
• Jednym z zadań podczas egzaminu na ratownika TOPR jest przemierzenie trasy na Kasprowy Wierch w jak najszybszym czasie. Test kondycyjno-sprawnościowy przeprowadzany jest w warunkach letnich, a dopuszczalny limit czasu wynosi 1 godzina + wiek kandydata. Jeśli kandydat ma 25 lat, to musi zdobyć szczyt maksymalnie w 1h 25 min, czyli w czasie o połowę krótszym niż przeciętny turysta.
• W październiku, na zakończenie letniego sezonu, organizowany jest Tatrzański Bieg pod Górę. Zawodowcy i amatorzy ścigają się na zielonym szlaku, walcząc o jak najszybsze zdobycie mety, która jest na Kasprowym Wierchu. Rekordy na tej trasie nie przekraczają 50 minut, a trzeba wiedzieć, iż zawodnicy nie startują w Kuźnicach, ale przy Rondzie Jana Pawła II w Zakopanem!
• Dolina Kasprowa w swej wyższej części uważana jest za najbardziej wysokogórską spośród wszystkich dolin polskiej części Tatr Zachodnich. Dolina porośnięta jest naturalną świerczyną górnoreglową z pasem ok. 350 limb.
• Kolejka została zbudowana z inicjatywy Polskiego Związku Narciarskiego. Głównymi inicjatorami tego przedsięwzięcia byli: Aleksander Bobkowski – prezes PZN, wiceminister komunikacji, a przede wszystkim zięć prezydenta Mościckiego oraz jego przyjaciel Henryk Szatkowski – wpływowy działacz w regionie, późniejszy kolaborant i główny twórca Goralenvolku.
• Dawniej kolejka nazywana była „bobkociągiem”, od nazwiska wspomnianego Bobkowskiego.
• Budowa kolejki trwała tylko kilka miesięcy, a kosztowna inwestycja zwróciła się w zaledwie 3 lata.
• Z kolejką związana jest legenda o skoku Józefa Uznańskiego. Wieść gminna niesie, że ten znakomity narciarz, ratownik i przewodnik tatrzański, a w czasie II wojny światowej żołnierz i kurier AK, wyskoczył z dojeżdżającego na szczyt wagonika kolejki do Żlebu pod Palcem, gdy zrozumiał, iż na górze czekają na nieco hitlerowcy. Prawda jest chyba nieco mniej spektakularna i raczej do ucieczki doszło już na górnej stacji kolejki. Przedsięwzięcie na szczęście się powiodło, mimo że realizowane było pod ostrym obstrzałem.

.

KASPROWY WIERCH – INFORMACJE PRAKTYCZNE

.

• Wstęp na teren Tatrzańskiego Parku Narodowego kosztuje 7 zł. Bilet ulgowy to koszt 3,5 zł.
• Na Kasprowym Wierchu funkcjonuje restauracja, z racji wysokości – najwyżej położona w Polsce. Jest też sklep, w którym zakupimy mapy, pamiątki oraz ciuchy z górskimi motywami.
• Szlak na Kasprowy Wierch jest łatwy, ale wymaga pokonania wielu kilometrów dystansu i przewyższenia sięgającego 1000 metrów! Wejście na szczyt zajmuje średnio 3 godziny, niemal drugie tyle należy przeznaczyć na zejście. To dla osoby o słabej kondycji bądź nikłym zdrowiu może okazać się zbyt wielkim wyzwaniem. Zasłabnięcia wcale nie są tu rzadkością!
• Co zrobić, by uniknąć legendarnych już kolejek i tłumu na szczycie? Ano należy wyjść wcześnie rano, na długo przed śniadankiem w pensjonacie. Większość ludzi rusza koło 10:00 i potem kisi się na szczycie niczym sardynki w puszce! Ci, którzy planują wjechać na szczyt kolejką, powinni zaopatrzyć się wcześniej w bilet wystawiany na konkretną godzinę (przez stronę pkl.pl bądź stosowne biletomaty, zlokalizowane w centrum Zakopanego) – to droższa opcja niż zakup biletu w kasie w Kuźnicach, ale wyklucza wielogodzinne stanie w kolejce.
• Warto rozważyć wejście na Kasprowy Wierch poza sezonem wakacyjnym i weekendami, zwłaszcza tymi długimi. Względny spokój na szczycie znajdziemy wcześnie rano i późnym popołudniem.
• Zawsze sprawdzaj pogodę przed wyjściem na szlak i monitoruj warunki już podczas wędrówki. Pogoda w górach jest niezwykle dynamiczna, a burza potrafi zebrać się dosłownie w kilka minut. Komunikaty pogodowe znajdują się stronie TPN oraz TOPR. Sprawdzam jeszcze serwis meteo.pl i yr.no. 
• Bywa, że kolejka na Kasprowy Wierch przestaje działać, choćby z powodu silnych wiatrów czy awarii. Trzeba być przygotowanym na taką ewentualność i liczyć się z koniecznością pokonania drogi na piechotę!
• Naucz się na pamięć (i wbij do telefonu) numer telefonu do TOPR-u. Ten ciąg liczb: 601 100 300 lub 985 może uratować Ci życie. Warto ściągnąć także darmową aplikację RATUNEK, która usprawnia kontakt z ratownikami i wysyła im dokładną lokalizację twojej pozycji. Obsługa apki jest naprawdę prosta.
• Zawsze zabieraj na szlak mapę papierową. Ja wiem, że teraz można mieć wszystko w telefonie, ale ten może się rozładować, zepsuć, zgubić. Komórkę lepiej zachować na wypadek jakiegoś zdarzenia.
• Ubierz się stosownie do warunków (najlepiej na cebulkę). Zawsze miej w plecaku kurtkę lub poncho przeciwdeszczowe, ciepły polar i rękawiczki. Podczas upałów nie zapomnij kremu z filtrem i nakrycia głowy. Wyziębienia i udary nie należą w górach do rzadkości, a jak pisałam wcześniej – pogoda w górach potrafi być nieobliczalna.
• Zapakuj do plecaka jedzenie i picie. Oczywista oczywistość? Nie do końca, bo ratownicy już nie raz ściągali wyczerpanych i odwodnionych delikwentów… Serio.
• Niemal wszystkie te uwagi odnoszą się do zdobywania Kasprowego Wierchu w letnich warunkach. Zima to zupełnie inna bajka, zwłaszcza w Tatrach. Śnieg wymaga sprzętu (raki i czekan to podstawa, warto mieć także lawinowe ABC), umiejętności oraz wiedzy lawinowej. Pamiętaj, że zima w Tatrach utrzymuje się znacznie dłużej niż na nizinach, a śnieg w maju w wyższych partiach gór nikogo nie dziwi. Jeśli więc na szlaku będą panować zimowe warunki, a ty nie masz o zimowej turystyce żadnego pojęcia, to po prostu odpuść wycieczkę. Góra nie ucieknie.

.

Górskie pozdro,

Madzia / Wieczna Tułaczka

.

.