SZWAJCARIA – HISTORYCZNY SZLAK STOCKALPER

 

Szwajcaria jest wręcz naszpikowana spektakularnymi trasami wędrownymi, rozsławionymi na całym świecie. Jednak tym wpisem pokażę, że bez trudu znajdziesz tam wspaniałe cele na piesze wycieczki, z dala od zatłoczonych landmarków, gdzie w ciszy i spokoju nacieszysz się zapierającymi dech alpejskimi pejzażami. Taki właśnie jest rejon wokół przełęczy Simplon.

Zanim jednak ruszymy na wędrówkę, warto poznać atrakcje regionu: urokliwe miasteczko Brig z zamkiem Stockalpera, wioskę Naters, skąd pochodzi największa ilość strażników z Gwardii Szwajcarskiej, wąwóz Massa z niezwykłym mostem wiszącym czy największe podziemne naturalne jezioro Europy!

NAJCIEKAWSZE MIEJSCA W REJONIE BRIG

 

Trasa przez przełęcz Simplon to pierwsza wybudowana przez człowieka droga w Alpach! Wykorzystywana była już w epoce kamienia, ale dopiero w XVII wieku kupiec Kaspar Stockalper wytyczył ścieżkę przez kłopotliwy wąwóz Gondo, dzięki czemu mógł organizować handel przez Przełęcz Simplon. Na transporcie zbił majątek tak poważny, że u stóp szlaku zbudował okazały zamek. Ale to nie Kasparowi a Napoleonowi zawdzięczamy szeroką i wygodną drogę przez przełęcz. Cesarz polecił wybudować tu pierwszy trakt, a wszystko po to, by francuskie wojska mogły szybko przemieścić się na południe. Droga przez Simplonpass łącząca kanton Wallis z północnymi Włochami do dziś stanowi jedno z najważniejszych przejść przez Alpy i właśnie dlatego jest niezwykle interesującym celem dla turystów.

HISTORYCZNY SZLAK STOCKALPER /STOCKALPERWEG /VIASTOCKALPER

Przejście Stockalperweg, czyli traktu z Brig do przygranicznego Gondo zajmuje 2-3 dni, w zależności od kondycji oraz tempa marszu. Warto dołożyć jeszcze jeden dzień, by dojść aż do włoskiej Domodossoli. Przenocować można w jednym z prywatnych obiektów na Przełęczy Simplon, w wiosce Simplon-Dorf, Gabi, Gondo i w Domodossoli. Do Brig powrócimy pocztowym autobusem (linią 631), zwanym tu po prostu PostAuto. Najbardziej cieszy fakt, że pomiędzy poszczególnymi odcinkami nie trzeba wędrować z ciężkim plecakiem. Szwajcarzy obmyślili świetny system nadawania bagaży, który na tej trasie sprawdza się wyśmienicie. Jak to działa? A no ładujesz rano bagaż do autobusu pocztowego (bądź robi to obsługa hotelu/pensjonatu, w którym śpisz) i ten czeka na ciebie w miejscu, gdzie nocujesz. Odpowiednio wcześniej trzeba wypełnić stosowny i niezbyt skomplikowany druczek.

I ODCINEK: BRIG – PRZEŁĘCZ SIMPLON (SIMPLONPASS)

• 11 km, 1550 metrów przewyższenia, 6 godzin marszu

II ODCINEK: PRZEŁĘCZ SIMPLON – SIMPLON-DORF

• 9 km, ok. 500 metrów w dół, 3 i pół godziny marszu

III ODCINEK: SIMPLON-DORF – WĄWÓZ GONDO – GONDO

• 10 km, szlak schodzi na dno wąwozu (ok. 600 metrów w dół), 3 i pół godziny marszu

DODATKOWY ODCINEK: GONDO – MONCERAPASS – DOMODOSSOLA

• 26 km, 1600 metrów w górę i 2200 metrów w dół czyni ten odcinek najbardziej wymagającym, 10 godzin wędrówki

POWRÓT DO BRIG

Do Brig powrócimy bez problemu linią 631 pocztowego autobusu: z Simplon, z Simplon-Dorf, z Gondo i z samej Domodossoli. Komu mało wrażeń, ten może pokusić się o powrót na własnych nogach, bowiem w okolicy nie brakuje gęstej siatki szlaków pieszych. Wystarczy wziąć mapę do ręki, by zaplanować alternatywną trasę do Brig. Patrz „Informacje praktyczne” na końcu wpisu.

MOJA WERSJA WYCIECZKI W REJONIE SIMPLONPASS

Na wędrówki w rejonie Simplonpass nie mieliśmy tyle czasu, ile byśmy sobie życzyli, zatem zamiast przejść całą Stockalperweg, opracowaliśmy sobie własną wycieczkę:

• przejazd autobusem na trasie Brig – Przełęcz Simplon
• szlak przez Bistinepass i jezioro Sirwoltesee do Simplon-Dorf; nocleg
• szlak przez wąwóz do Gondo i powrót do Brig autobusem; czas na zwiedzanie zamku i miasta.

Rozbicie tej trasy na dwa dni pozwala na niespieszną wędrówkę, a w związku z tym na nie przejmowanie się rozkładami jazdy autobusów oraz na zwiedzenie urokliwego miasteczka Brig. Poniżej szczegółowa relacja.

DZIEŃ I – Z SIMPLONPASS DO SIMPLON-DORF

Naszą bazą wypadową jest miasteczko Brig, skąd ruszamy pocztowym autobusem na przełęcz Simplon. Szlak pieszy zaczyna się o rzut mapą od zamku Stockalpera, więc nic nie stoi na przeszkodzie, by trasę pokonać z buta. My jednak korzystamy z publicznego transportu, by szybko pokonać ponad 1500 metrów przwyższenia – trochę z wygody, a trochę z braku czasu. Jadąc autobusem nie sposób nie myśleć o Kasparze von Stockalper i Napoleonie – ludziach, którzy zapoczątkowali budowę drogi przez Simplon. To dzięki nim możemy obecnie zdobywać wysokość bez żadnego wysiłku.

Na przełęczy Simplon (2009 m) robimy sobie grupowe zdjęcie, pod pomnikiem kilkumetrowego orła upamiętniającego górską brygadę z okresu II wojny światowej, po czym w końcu ruszamy na naszą wędrówkę. Podstawowy wariant szlaku Stockalperweg schodzi do miasteczka Simplon-Dorf, i my się tam udajemy, przy czym decydujemy się na okrężną drogę przez góry.

Obieramy kierunek na Bistinepass (2417 m). Podejście na przełęcz przypomina szlak w Tatrach Zachodnich – ot zwykła ścieżka bez żadnych technicznych pułapek, tyle że widoki jakieś takie zapierające dech w piersiach! Z każdym krokiem poszerza się panorama na trzytysięczniki okalające Simplonpass, a w oddali dostrzec można szczyty górujące nad lodowcem Aletsch – najdłuższym z alpejskich lodowców.

Po dwóch godzinach spokojnego marszu meldujemy się przy węźle szlaków na Bastinepass. Tam skręcamy na południe, by nadal bez trudności, choć już bardziej skalistą ścieżyną, strawersować dwa okoliczne szczyty: Magehorn (2621 m) oraz Galehorn (2778 m).

Po niespełna godzinie znów zmieniamy ścieżkę, kierując się na Sirwoltesee. Zanim jednak nacieszymy się urokami dolinki, musimy przejść na drugą stronę grzbietu Sirwoltesattel (2621 m). Dwieście metrów przewyższenia daje trochę popalić, kiedy tak jak my, pokonuje się je na pełnej patelni. No ale nie ma co narzekać na słońce, w końcu jesteśmy w górnej części kantonu Wallis, który słynie z szalonej ilości dni słonecznych w roku.

Sirwoltesee (2438 m) zaprasza do dłuższego odpoczynku. Jezioro przypomina tatrzański staw, lecz nie uświadczysz tu tatrzańskich tłumów. Cała okolica jest niemal pusta, dość powiedzieć, że palce u rąk starczyłyby do podliczenia napotkanych w ciągu całego dnia wędrówki turystów.

Dalszy odcinek, to jest podejście na Wyssbodehorn (2623 m), może przysporzyć nieco kłopotów mniej wprawnym piechurom, bowiem ścieżka biegnie po zawalonym głazami grzbietem. Jedne są całkiem sporych rozmiarów, inne się chybocą – po prostu trzeba zachować ostrożność. Pokonujemy spore przewyższenie, bo aż dwieście metrów, ale w nagrodę za włożony wysiłek osiągamy najwyższy punkt na całej trasie, tylko kilkadziesiąt metrów niższy od wierzchołka Gerlachu.

Na koniec pozostaje wytracić wysokość, którą z mozołem zdobywaliśmy do tej pory. Zejście do przysiółka Rossbodestafel jest dość strome i warto wspomóc się kijami trekkingowymi. Z czasem ścieżka łagodnieje i dobija do drogi, którą prowadzi tradycyjny wariant szlaku Stockalperweg. Do klimatycznego miasteczka Simplon-Dorf docieramy po niespełna 8 godzinach wędrówki. Tego dnia pokonaliśmy 800 metrów przewyższenia – jak na Alpy nie jest to wyśrubowany wynik, jednak nie zawsze trzeba ścierać zelówki, by móc cieszyć się fantastycznymi panoramami.

DZIEŃ II – Z SIMPLON-DORF DO GONDO

Na celownik obieramy wąwóz Gondo, co oznacza, że wędrować będziemy podstawowym wariantem trasy Stockalperweg. 10-kilometrowy odcinek wiedzie wzdłuż drogi prowadzącej do włoskiej Domodossoli, którą to przecinamy raz górą, raz dołem. Na szczęście Szwajcarzy potrafią wkomponować szosę w krajobraz do tego stopnia, że w praktyce łatwo zapomnieć o jej istnieniu.

Tego dnia nie czekają nas żadne trudności, ba, większość szlaku prowadzi płasko lub w dół, toteż wycieczka ma charakter iście spacerowy. Dość szybko docieramy do budynku Alte Kaserne, gdzie na wystawie (wstęp wolny) przedstawiono historię drogi przez Simplonpass, która umożliwił przecież rozwój całego regionu. W środku znajdują się również darmowe toalety.

Wielką atrakcją Gondo jest wojskowa twierdza, zbudowana na początku XX wieku. Fort powstał w bardzo strategicznym miejscu: w przewężeniu wysokiego jaru, a że wtedy prowadziła tamtędy jedyna dogodna droga przez góry, to żołnierzom łatwo było kontrolować okolicę. Obecnie to wielka atrakcja dla turystów, której nie sposób przegapić, bowiem szlak prowadzi głównym tunelem fortyfikacji. Mamy też możliwość usiąść za potężnym działem i z perspektywy strzelca zlustrować wąwóz. Zainteresowani militariami lub samą Twierdzą Gondo mogą umówić się na szczegółowe zwiedzanie z przewodnikiem, ale to już po uiszczeniu opłaty w wysokości 10 franków. 

Ostatni etap wędrówki wąwozem przynosi najbardziej spektakularne widoki, ale też moc wrażeń, bowiem pionowe ściany kanionu pokonujemy z pomocą specjalnych platform i mostków. Trasa przygotowana jest na piątkę, toteż szybko i sprawnie docieramy do miasteczka Gondo, położonego tuż przy granicy ze słoneczną Italią. Ciasna zabudowa oraz domki dosłownie przyklejone do strzelistych ścian prezentują się imponująco. Człowiek idzie i mimowolnie zadziera głowę ku szczytom piętrzącym się nad miasteczkiem. Niestety, w tej malowniczej scenerii rozegrała się wielka tragedia. 14 października 2000 roku, po paru dniach solidnych ulew, z pobliskich zboczy zsunęła się potężna lawina błotna. Jedna trzecia osady została doszczętnie zniszczona, a 13 osób straciło życie. Dla upamiętnienia ofiar, co roku organizowany jest podwójny maraton, jedyny taki w Szwajcarii. Pierwszego dnia biegacze pokonują trasę od Gondo przez przełęcz Simplon i Bistinepass do Brig, drugiego biegną z powrotem. Dwa razy po 42 km i 4200 metrów przewyższenia to jest wyzwanie! Impreza odbywa się zawsze w pierwszy weekend sierpnia.

Ciężko wyobrazić sobie tę tragedię, gdy z nieba leje się żar, a nad głową rozpościera się błękitne niebo. Tak czy siak, melancholia kluczy po głowie, wszak Gondo stanowi koniec naszej przygody ze szlakiem Stockalpera. Do Brig wracamy pocztowym autobusem, żegnając zza szyby dopiero co poznane krajobrazy. Na szczęście to jeszcze nie koniec zwiedzania Szwajcarii, ale o tym opowiem w kolejnym wpisie.

 

Chcesz wiedzieć więcej na temat Szwajcarii? Zobacz wpis:

SZWAJCARSKIE REKORDY I CIEKAWOSTKI

 

 

INFORMACJE PRAKTYCZNE:

• Sieć PostBusów sprawnie działa w górach, a więc z ich pomocą dostaniesz się na wysoko położone przełęcze oraz do wielu szwajcarskich dolin. PostBus oferuje jeszcze jedną ciekawą opcję, a mianowicie przewóz samego bagażu z miejsca A do miejsca B, co pozwala zaoszczędzić czas i siły. Piękne! Wyszukiwarka połączeń, rozkłady jazdy, cennik oraz info o bagażu na stronie PostBus. 
• Jeśli masz zamiar poruszać się w Szwajcarii komunikacją publiczną, to najtańszym rozwiązaniem będzie wykupienie biletu Swiss Travel Pass, który upoważnia do swobodnego poruszania się pociągami (w tym panoramicznymi), autobusami i statkami na okres 3,4,8 czy 15 dni. STP to także bezpłatne przejazdy komunikacją w prawie 90 miastach, 50% zniżki na przejazdy większością kolejek górskich, bezpłatny wstęp do niemal wszystkich muzeów oraz karta Family Card gratis. Szczegóły, ceny oraz rezerwacje na stronie Swiss Travel System. 
• Do sprawnego zaplanowania podróży przyda się mapa online całej Szwajcarii. Jednym kliknięciem można nanieść na niej szlaki piesze lub rowerowe, przystanki autobusowe, kolejowe, a nawet stacje kolejek górskich. Tryb 3D pokaże ukształtowanie terenu.
• Więcej informacji o ciekawym miejscach i bazie noclegowej w regionie Brig i Simplon znajdziesz na stronie brig-simplon.ch. 
• Natomiast strona Moja Szwajcaria to istne kompendium wiedzy na temat podróżowania i zwiedzania tego niezwykłego kraju.
• Nawet latem na pewnych odcinkach górskich szlaków turystycznych (nie mylić ze szlakami alpejskimi (te absolutnie wymagają zimowego sprzętu i umiejętności poruszania się po lodowcach) mogą pojawić się łaty śniegu lub pola lodowe, kłopotliwe do pokonania bez sprzętu zimowego.
• Nawet, jeśli w dolinach panuje upał, to wyżej w górach temperatura może drastycznie spaść, a załamania pogody nie należą do rzadkości. W związku z tym, na każdą wycieczkę górską należy się solidnie przygotować i wyposażyć.
• Mapy szlaków w Alpach często nie zawierają czasów przejść poszczególnych odcinków, które tak powszechnie nanoszone są na mapach polskich gór. Te informacje znaleźć można na oficjalnych stronach turystycznych danego regionu, w folderach z informacji turystycznych lub w przewodnikach.
• Dla ułatwienia załączam tabelkę z czasami przejść szlaków w rejonie przełęczy Simplon:

SZLAKI Z SIMPLONPASS
Simplonpass - Holiecht - Homatta - Egga - Simplon Dorf	3 h 30 min
Simplonpass - Holiecht - Homatta - Hobieluschtaaful - Simplon Dorf	4 h 30 min
Simplonpass - Holiecht - Homatta - Alpjerbidi - Simplon Dorf	5 h
Simplonpass - Holiecht - Homatta - Alpjerbidi - Alpjen - Alte Kaserne - (Gabi)	6 h 30 min - 7 h 30 min
Simplonpass - Taferna - Grund - Schallberg - Ried-Brig - Brig	5 h
Simplonpass - Schallberg - Ried-Brig	3 h 30 min
Simplonpass - Bistinenpass - Nanztal - Gebidem - Visperterminen	5 h
Simplonpass - Bistinenpass - Sirwoltensattel - Sirwoltensee - Engeloch	4 h 30 min
Simplonpass - Kaltwasserpass - Alpe Veglia	5 h
Simplonpass - Mäderlücke	3 h 30 min
Simplonpass - Alter Spittel - Engeloch -. Maschihüs - Eggen - Simplon Dorf	3 h
Simplonpass - Äussere Nanzlücke - Spitzhorli	3 h
Simplonpass - Alter Spittel - Sirwoltensee - Bistinenpass	4 h
Simplonpass - Äussere Nazlicka - Innere Nanzlicka - Bistinenpass - Magenhorn - Sirwoltensattel - Nideralp - Simplonpass	6h
Simplonpass - Chaltwassersee - Mäderlicka - Wasensee - Wasenalp - Gantertal - Brig	6 h 30 min
Simplonpass - Aeretzhorn - Spitzhorli - Füllhorn - Glishorn - Mattustafel - Schratt - Holzji - Brig	7 h 30 min
Simplonpass - Gälmji - oberes Nessel - unteres Nessel - Wickertwald - Holzji - Brig	5 h
Simplonpass - Chaltwasserpass - Alpe Veglia - Fraccia - Trasquera - Iselle Stazione	8 h
Simplonpass - Hübschhorn - Simplonpass	5 h 30 min
Simplonpass - Bistinenpass - oberes Fülmoos - Gebidem - Rohrberg - Gamsten - Brig	8 h 45 min
Simplonpass - Bistinenpass - Fülmoos - Simelipass - Fulmoos - Sirwoltesattel - Nideralp - Simplon	8 h 30 min
Simplonpass - Bistinenpass - Nanztal - Mittluhüs - Eschi - Schratt - Holzji - Brig	6 h 30 min
SZLAKI Z ENGILOCH (ENGELOCH)
Engeloch - Maschihüs - Egga - Simplon Dorf	1 h 30 min
Engeloch - Alter Spittel - Simplonpass	1 h 30 min
Engeloch - Sirwoltesee - Sirwoltesattel - Bistinepass - Simplonpass	5 h 30 min
Engeloch - Sirwoltesee - Wyssbodehore - Furgguhaltä - Rossbode - Simplon Dorf	6 h
Engeloch - Chlusmatte - Schwefjini - Stelli - Chnubla - Egga - Simplon Dorf	2 h 30 min
SZLAKI Z SIMPLON-DORF
Simplon Dorf - Homatta - Holiecht - Simplonpass	4 h
Simplon Dorf - Hobielstaful - Homatta - Holiecht - Simplonpass	5 h
Simplon Dorf - Hobielstaftul - Alpjerbidi - Homatta - Holiecht - Simplonpass	5 h 30 min
Simplon Dorf - Egga - Rossbodu - Furgguhalta - Wyssä Bodu - Sirwoltesee - Engeloch	6 h
Simplon Dorf -.Egga - Chnubla - Stelli - Schwefjini - Chlusmatte - Engeloch	2 h 45 min
Simplon Dorf - Bodmä	1 h 30 min
Simplon Dorf - Egga - Maschihüs - Engeloch (Simplonpass)	2 h
Simplon Dorf - Hohbielstafel - Alpjerbidi - Alpjen - Alter Kaserne	5 h
Simplon Dorf - Inners Thääl	2 h
Simplon Dorf - Heji - Bleiken - Gabi	1 h 30 min
Simplon Dorf - Laggin - Lagginbiwak	3 h 30 min
Simplon Dorf - St. Antonius - Goldweng - Lagginbiwak - Laggintal - Simplon Dorf	7 h
(Simplon Dorf) - Gabi - Furggu - See - Oberstafel - Laggii - Gabi	6 h
Simplon Dorf - Gabi - Furggu - Chatzhalden - Zwischbergen - Gondo	5 h
Simplon Dorf - Gabi - Furggu - Gärbill - Gmein Alpa - Zwischbergenpass - Saas-Almagell	10 h
Simplon Dorf - Gabi - Gondo	2 h 45 min
SZLAKI Z GABI / GSTEIN
Gabi - Simplon Dorf	1 h
Gabi - Bleiken -. Heji - Simplon Dorf	1 h 30 min
Gabi - Laggintal - Lagginbiwak - Goldweng - St. Antonius - Simplon	6 h 30 min
Gabi - Furggu - Seeli - Oberstafel - Laggintal - Gabi	6 h
Gabi - Furggu - Chatzhalden - Zwischbergen - Gondo	4 h
Gabi - Furggu - Gäribil - Zwischbergen - Gondo	4 h 30 min
Gabi - Furggu - Gäribil - Gmein Alpa - Zwischbergenpass - Saas-Almagell	9 h 30 min
Gabi - Gondo	2 h
Gabi - Alte Kaserne - Alpjen - Munigstafel - Schwarzbalma - Erdblatten - Alpjerung	5 h
Gabi - Alte Kaserne - Alpjen - Chemi - Plänezza - Corvetsch - Alpjerung	4 h 30 min
Gabi - Alte Kaserne - Alpjen - Innri Alpa - Erblatten - Corvetsch - Alpjerung	4 h 30 min
SZLAKI Z ALTE KASERNE (W WĄWOZIE GONDO)
Alte Kaserne - Alpjen / Egga - Corvetsch - Alpjerung	3 h 15 min
Alte Kaserne - Alpjen / Egga - Schwarzbalma - Corvetsch	3 h 30 min
Alte Kaserne - Alpjen / Egga -. Hohbielestafel - Simplon Dorf	4 h 45 min
Alte Kaserne - Alpjen / Egga - Hohbielestafel - Hohmatta - Simplon Dorf	6 h
SZLAKI Z GONDO
Gondo - Gabi - Simplon Dorf	3 h 45 min
Gondo - Ramserna - Presa Bruciata - Presa Pioda - Corvetsch - Alpjerung	4 h
Gondo - Zwischbergen	1 h 45 min
Gondo - Zwischbergen - Chatzhalden - Furggu - Gabi - Simplon Dorf	5 h
Gondo - Zwischbergen - Gärbil - Furggu - Gabi - Simplon Dorf	6 h
Gondo - Zwischbergen - Härd - Pussetta - Passo di Moncera - San Lorenzo	8 h
Gondo - Zwischbergen - Ritiwald - Tschawinersee - Tschawinerpass	5 h 30 min
Gondo - Zwischbergen - Härd - Waira - Tschawinersee - Tschawinerpass - Jrgili - Gross Stafel - Zwischbergen	5 h
Gondo - Zwischbergen - Gmeialp - Zwischbergenpass - Almagellerhütte SAC - Almagelleralp - Saas Almagell	13 h 30 min
SZLAKI Z ZWISCHBERGEN
Zwischbergen - Moncerapass - Rif. Gattascosa - Lago Raggoza - San Bernardo - Mulera - Monteossolano - Domodossola	8 h 15 min
Jordiweg: Restaurant Bord - Kapelle Maria Brun - Chatzhaltä	1 h 15 min
Zwischbergen - Gmeialpa - Zwischbergenpass - Almagellerhütte SAC - Almagelleralp - Saas Almagell	12 h
SZLAK Z WASENALP
Wasenalp - Bodmertälli - Màderlicka - Wasenhorn - Wasenalp	5 h 30 min
SZLAK Z BERISAL
Berisal - Bortelalp - Bortelhorn - Bortelgletscher - Bortelalp - Berisal	8 h 15 min

Górskie pozdro,

Madzia / Wieczna Tułaczka

 

Tu też jest fajnie:

Facebook  Instagram