TATRY: DOLINA MAŁEJ ZIMNEJ WODY – OPIS SZLAKU DO SCHRONISKA TÉRYEGO

W zasadzie to niniejszy opis mogę zacząć jednakowoż jak ostatni (dot. Doliny Staroleśnej): Mała Zimna Woda przepiękną doliną jest. Wraz z piętrem Pięciu Stawów Spiskich tworzy zdumiewającą scenerię, nie tylko ze względu na sugerowane przez nazwę (i zawsze udane) połączenie z serii „jeziora + turnie”. Smaczków jest znacznie więcej i z powodzeniem mogę nimi poczęstować nawet początkujących wędrowców. Będziemy mijać dziki ogród, dwie siklawy, zapierającą dech Żółtą Ścianę, by dotrzeć do najwyżej położonego całorocznego schroniska w Tatrach.

TRASA: ROZDROŻE NAD RAINEROWĄ CHATĄ – DOLINA MAŁEJ ZIMNEJ WODY – SCHRONISKO TÉRYEGO – DOLINA PIĘCIU STAWÓW SPISKICH – szlak zielony

JAK DOTRZEĆ?: Generalnie zielony szlak zaczyna się w Starym Smokowcu, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby zacząć w Tatrzańskiej Leśnej tudzież Tatrzańskiej Łomnicy. Wszystkie te szlaki prędzej czy później łączą się w okolicy Rainerowej Chaty, gdzie zacznę opis szlaku do Terinki. Don’t worry, już wcześniej odwaliłam kawał roboty – rozłożyłam wymienione wyżej trasy na czynniki pierwsze i dodałam praktyczne informacje. Wystarczy przeklikać na wpis Dolina Zimnej Wody – opis szlaków.

CZAS: (średni, bez odpoczynków) 2 h 15 min od rozdroża nad Rainerową Chatą, 3 h 45 min ze Starego Smokowca przez Siodełko (szlak zielony), 4 h 15 min z Tatrzańskiej Leśnej (szlak żółty, zielony), 4 h 30 min z Tatrzańskiej Łomnicy (szlak niebieski, zielony)

TRUDNOŚCI: nie występują przy optymalnych warunkach, lecz trzeba mieć świadomość, że cel tej wędrówki, czyli schronisko Terinka, leży na wysokości 2015 m n.p.m., co czyni z pozornie trywialnej, dolinnej wycieczki dość poważną łazęgę

PRZEWYŻSZENIE NA TRASIE: ok. 710 m od rozdroża nad Rainerową Chatą, 990 m od Starego Smokowca, 1100 m od Tatrzańskiej Leśnej, 1165 m od Tatrzańskiej Łomnicy

ROZDROŻE NAD RAINEROWĄ CHATĄ – DOLINA MAŁEJ ZIMNEJ WODY – SCHRONISKO TÉRYEGO

szlak zielony, 2 h 15 min

No dobrze. Nie wnikam kto jak doszedł w rejon Rainerowej Chaty, choć podejrzewam, że większość chyba jednak przez Siodełko. Od teraz interesują nas tylko i wyłącznie znaki zielone prowadzące do Terinki i dalej przez Lodową Przełęcz aż do Tatrzańskiej Jaworzyny. Na krótkim 30-minutowym odcinku razem z zielonym szlakiem biegnie Tatrzańska Magistrala, ale tuż przed Schroniskiem Zamkowskiego ucieka w prawo, w kierunku Łomnickiego Stawu. Po drodze mijamy pierwszą z dwóch zapowiadanych siklaw – 20-metrowy Wodospad Olbrzymi wciśnięty w skalną szczelinę. Nie zabraknie też widoku na Dolinę Staroleśną ze Sławkowskim Szczytem w roli głównej.

Przy Chacie Zamkowskiego z reguły bywa tłoczno, docierają tu ludzie plączący się w rejonie Wodospadów Zimnej Wody oraz wędrujący Magistralą pomiędzy Łomnickim Stawem a Siodełkiem (czytaj: pomiędzy kolejkami). Zapewne wczesnym rankiem panuje tu spokój, ale w ciągu dnia harmider szybko przepędza w słusznym kierunku – ku wyższym partiom doliny.

Schronisko zbudował w czasie II wojny światowej znany taternik i przewodnik Štefan Zamkovský. W latach 30-tych gospodarzył w Terince, ale w 1942 roku zabrał się za budowę własnego schroniska, które niestety szybko stało się kwaterą Hitlerjugend. Musiała być niezła kołomyja, zważywszy, iż w pobliskim lesie ukrywali się partyzanci oraz Żydzi. Za komuny było jeszcze gorzej, bo władze czechosłowackie uznały Zamkowskiego za „kapitalistę” i odebrały mu schronisko. Chatar musiał opuścić ukochane Tatry – jak się później okazało na zawsze. Schronisko otrzymało wówczas imię bohatera ZSRR, kpt. Nálepki, dzielnie walczącego w szeregach Armii Czerwonej. Dopiero w 1992 roku chata wróciła w ręce rodziny Zamkowskiego. Obecnie chatarką jest Jana Kalinčikova, która zorganizowała małą galerię archiwalnych zdjęć (w jadalni) dot. rodziny założyciela i samego schroniska.

Kiedy już przebrniemy przez leśny odcinek i wyjdziemy ponad górną granicę lasu (to na szczęście nie trwa długo), czeka nas bardzo przyjemny odcinek szlaku. Ścieżka biegnie niemal płasko wśród głazów porośniętych zwartą kosodrzewiną i licznymi limbami, zasianymi tu przez Węgierskie Towarzystwo Turystyczne na początku XX wieku. Po lewej otwiera się widok na turnie Rywocin (Oštepy) i Kościółów (Kostoly), z prawej potężne urwiska Łomnickiej Grani. Na wprost bez problemu można dostrzec sylwetkę Schroniska Téryego ulokowaną na progu oddzielającym Dolinę Małej Zimnej Wody od Pięciu Stawów Spiskich.

Wygodna, ułożona z kamieni ścieżka prowadzi zboczem tuż ponad Wielkim Łomnickim Ogrodem, będącym pozostałością po dawnym jeziorku przylodowcowym. Torfiaste rozlewisko gęsto porastają ziołorośla. Potok płynie tu niezwykle leniwie, a pojedyncze limby aż proszą się o kadry na tle Złotych Spadów. Tatrzańska sielaneczka, rzekłabym.

Do tej pory szlak wspinał się bardzo łagodnie w górę doliny, za co zaraz przyjdzie nam zapłacić. Wysokości nabierzemy pokonując 300-metrowy próg polodowcowy, jakim Dolina Pięciu Stawów Spiskich obrywa się w południowym kierunku. Stroma ściana zwana jest Złotymi Spadami i to po jej płytach spływa Złota Siklawa – wodospad dobrze widoczny z dna doliny będziemy wkrótce mijać w bliskiej odległości.

Ścieżka przecina ścianę stawiarską, przekracza Małą Zimną Wodę i wspina się pod zerwami zjawiskowej Żółtej Ściany. Podejście jest wyczerpujące, toteż większość turystów nie odmawia sobie odpoczynku. Co ważne, południowa ekspozycja sprawia, że latem słonko przypieka niemiłosiernie, z doświadczenia wiem, że można tam zdechnąć z pragnienia! 

Paręnaście zakosów wyprowadza na próg Doliny Pięciu Stawów Spiskich, gdzie znajduje się jedno z najbardziej popularnych schronisk tatrzańskich.

Schronisko Téryego (Terinka, Téryho chata) leży na wysokości 2015 m n.p.m. i jest najwyżej położonym schroniskiem w Tatrach czynnym przez cały rok. Wyżej zlokalizowana jest tylko Chata pod Rysami, ale ze względu na duże zagrożenie lawinowe zamykana jest na sezon zimowy. Terinka powstała w latach 1898 – 1899 za sprawą Ödöna Téryego, założyciela i działacza Węgierskiego Towarzystwa Turystycznego (MKE), pierwszego zdobywcy Pośredniej Grani i Durnego Szczytu. Budowa w tamtych czasach wymagała ogromnego wysiłku, dość powiedzieć, że ponad 50 tysięcy ton materiału budowlanego wnoszono na plecach! Do dziś w ten sposób nosi się zaopatrzenie – widok nosiczów taszczących beczki piwa i skrzynie pełne spożywki nie należy do rzadkości.

Terinka przetrwała do naszych czasów bez większych zmian. Rozbudowy były, a jakże, choćby ta powojenna, która zaowocowała drewnianą przybudówką (mającą chronić od wiatru i zimna). Spore remonty nastąpiły na początku lat 80-tych XX wieku, za czasów wieloletniego chatara Belo Kapolka. Ostatnie inwestycje związane były z budową małej elektrowni wodnej oraz montażem paneli słonecznych.

Podobnie jak Zbójnicka Chata w Dolinie Staroleśnej, tak i Terinka jest schroniskiem małym i dalekim od wygód hotelu górskiego. Wystarczy wspomnieć słynne ogólnodostępne kibelki, gdzie za spłuczki robią wiadra, które wpierw trzeba samemu napełnić ledwie siąpiącą z kranu wodą. Ale co tam, kiedy pod wieczór znikną już tłumy turystów, a dolinę wypełni cisza, wtedy w pełni doceni się klimat wysokogórskiego schronu.

Dolinę Pięciu Stawów Spiskich (kotlina Piatich Spišských plies, górne piętro Doliny Małej Zimnej Wody) otacza 5 szczytów z Wielkiej Korony Tatr: Łomnica (2634 m, druga na liście WKT), Lodowy Szczyt (2627 m, trzeci na liście), Durny Szczyt (2623 m, czwarty), Baranie Rogi (2526 m, ósme) i Pośrednia Grań (2440 m, ostatnie, czternaste miejsce na liście WKT). Co ciekawe, te z góry listy wypadają zdecydowanie mniej interesująco od tych z niższą ilością metrów w metryce. I tak, Lodowy – potężny i magnetyczny od polskiej strony, tutaj prezentuje się co najmniej niepozornie. Durny z Łomnicą wyglądają kopiasto i nieco wtapiają się w otoczenie. Co prawda Łomnica eksponuje swoją słynną zachodnią ścianę, jednak tak nieco ukradkiem, widok nie jest w pełni otwarty. Za to Baranie Rogi dumnie serwują swoje urwiska opadające spod Baraniej Galerii, a Pośrednia Grań pręży płn-wsch. jakże efektowne lico.

Rewir Spiskich Stawów nosi wyraźne ślady działalności lodowców. Stawy to jedno, ale uwagę zwracają wygładzone przez ruchy lodowca kopuły skalne, tzw. mutony. Na jednym z takich wygładów zbudowano Terinkę.

Na wzór naszej Doliny Pięciu Stawów Polskich i tutaj znajdziemy… sześć stawów! Barani Stawek leżący na wysokości 2207 m jest okresowy i tak jak Wole Oko nie załapał się do ogólnie przyjętego rozrachunku. Gwoli ścisłości dodam, że ze Spiskich Stawów wypływa potok Mała Zimna Woda, który przepływając Złote Spady tworzy wodospad Złotą Siklawę.

SZLAKI ZE SCHRONISKA TÉRYEGO

Sytuacja do złudzenia przypomina tę z sąsiedniej Doliny Staroleśnej. Zwykły turysta bez towarzystwa przewodnika nie ma prawa wdrapać się na żaden okoliczny szczyt. W zasięgu pozostają jedynie dwie oznakowane przełęcze:

• Lodowa Przełęcz (Sedielko, 2376 m) – najwyżej położona przełęcz w Tatrach dostępna szlakiem turystycznym (zielonym). Podejście nie jest trudne, ale dość upierdliwe ze względu na osypujący się rumosz skalny. Wycieczkę można kontynuować aż do Tatrzańskiej Jaworzyny, schodząc Doliną Jaworową.
• Czerwona Ławka (Priečne sedlo, 2352 m) – to z kolei najtrudniejsza przełęcz w Tatrach Słowackich dostępna szlakiem turystycznym (żółtym). Czerwona Ławka łączy Dolinę Pięciu Stawów Spiskich ze Staroleśną, umożliwiając zaplanowanie naprawdę zacnej wycieczki całym systemem Doliny Zimnej Wody. Tę trasę już ładnie opisałam, zatem po szczegóły zapraszam do wpisu Czerwona Ławka – opis szlaku.

Planując wycieczkę do Doliny Pięciu Stawów Spiskich miej świadomość, że idziesz na wysokość ponad 2000 m n.p.m. Terinka leży znacznie wyżej i dalej niż schroniska po polskiej stronie Tatr, praktycznie na wysokości Kopy Kondrackiej (2005 m) w masywie Czerwonych Wierchów! Dlatego ważne jest, aby do wędrówki przygotować się sumiennie. Jakby nie patrzeć – to kawał szlaku. A zatem nie lekceważ dolinnej wycieczki, łatwej technicznie, owszem, ale mogącej zaangażować Cię nawet na 8-9 godzin. Zerknij na wpis:

CO SPAKOWAĆ NA 1-DNIOWĄ GÓRSKĄ WYCIECZKĘ?

 

I jak? Grzejesz się już na myśl o wycieczce do Terinki? 😀

Górskie pozdro,

Madzia / Wieczna Tułaczka

 

***

Bądź na bieżąco i polub mój profil:

Facebook   Instagram